Mesa redonda. IV Xornada Olladas á antigüidade 25 de out. de 2021

Catro visións

A xornada arrancou cunha conferencia de Agnès Garcia, investigadora Ramón y Cajal da Universitat Autònoma de Barcelona, titulada Más alá da maternidade biolóxica: adopcións e outros sistemas de filiación na Mesopotamia antiga. “Cando se me propuxo a temática desta xornada pensei nas maternidades non biolóxicas, porque ás veces parécenos moi moderno falar de adopcións, de filiacións que non son biolóxicas, e non o é tanto”, sinalou a relatora. Neste contexto, indicou, “pareceume interesante amosar como en Mesopotamia, na primeira metade do segundo milenio antes da nosa era, xa temos contratos de adopción, sistemas de adopción”. Nestes sistemas, detallou, “vemos que o coidado, a educación, dar un oficio é o que dá a paternidade ou a maternidade, e non só a cuestión biolóxica”. Nalgúns casos, engadiu a relatora, estes sistemas van ligados a ser dunha clase alta pero, afirmou, “parece que é algo transversal a outras clases sociais”.

A xornada continuou cunha conferencia de Eugenia Muñoz, profesora no ISCCR / ITC de Santiago e da Universidad Pontificia de Salamanca, na que se centrou “na relación entre as nais e os fillos en Exipto, no amor filial, na protección que a nai dispensaba ao fillo e como cando o fillo medra este ten o deber moral de ser o que se encargue de protexer e coidar de seus pais na vellez e na morte, co culto funerario”. Pola súa banda, Dolors Mola, profesora da Universitat de Barcelona, reflexionou sobre a desigualdade de nenas e nenos na Grecia antiga a través da representación dos seus corpos. Na súa intervención, a historiadora abordou como as nenas sempre aparecen vestidas e os nenos nus, na infancia, en imaxes de cerámicas e estelas funerarias. “A lectura que eu fago deste feito, de que as nenas estean sempre vestidas, co corpo cuberto, e os nenos nus, é a desigualdade, porque dáselle un valor superior ao corpo masculino, ao sexo masculino”, sinalou.

Por último, Rosa Cid, catedrática de Historia Antiga da Universidad de Oviedo, falou da infancia na Roma antiga en clave de xénero e a partir dos xoguetes. Así, explicou como “nas tumbas das nenas teñen un papel destacado as bonecas, cousa que non acontece nas dos nenos, onde o que hai son moitos cabaliños”. Ante este feito, a historiadora lembrou como as bonecas “son un símbolo dos bebés que van a ter as nenas cando sexan maiores, a boneca é un xoguete intemporal que se empregou moito para marcar a diferenza entre homes e mulleres”. Na súa intervención quixo que “o alumnado presente tamén se dea conta de que pouco evolucionamos desde entón”, apuntando que moitas das rapazas presentes no público tamén “xogaron con bonecas e eles con cabaliños e camións”.